Beyond the expectation

Van hoe ik mijn was moet ophangen tot hoe ik me moet gedragen in gezelschap. Met sommige tips ben ik oprecht blij en bij andere denk ik: ‘mam, je bent een schat, maar we zitten even op een totaal andere golflengte.’ Trouwens, eerlijk is eerlijk: ik schiet zelf ook weleens in een micromanagement-stuip als ik mijn geliefde de afwasmachine in zie pakken op een manier die natuurlijk volstrekt onlogisch is. Hij reageert dan op mij zoals ik op mijn moeder reageer in zulke situaties: ‘Dank voor de suggestie, maar ik doe dit toch echt even lekker op mijn eigen manier.’

Gelijk heeft ie. Gemanaged worden is geen eerste levensbehoefte. Misschien krijg ik daarom ook altijd een beetje de kriebels van het woord ‘stakeholdermanagement’ of, nog preciezer, ‘verwachtingsmanagement’. Het onderhouden van goede relaties met de wereld om ons heen klinkt dan ineens een tikkie manipulatief in mijn oren. Alsof gevoelens of verwachtingen vooral gesust en mensen vooral slim bespeeld dienen te worden. Om samen met jouw stakeholders het verschil te kunnen maken, hebben jullie elkaar keihard nodig. En inderdaad, dan zijn wederzijds begrip en haarscherpe doelen heel handig…

Wat is een verwachting nou eigenlijk?

Die verwachtingen die jij hebt, en die je publiek ook heeft, zijn in essentie persoonlijke toekomstvoorspellingen. Voorspellingen over hoe de toekomst eruit zou moeten zien. Regelmatig gaan stakeholdermanagement-gesprekken over wat de verwachtingen over en weer dan zijn, en vooral: waarom die niet kloppen en waarom die bijgesteld dienen te worden. Dat zijn vaak niet de leukste gesprekken, want in essentie wijs je de toekomstvoorspelling van de ander af en zeg je: dat is leuk dat jij dat verwacht, maar dat gaat ‘m niet worden. Dat kan een heel negatief gevoel achterlaten. Zou dat nou anders kunnen?

Leer van de liefde.

Laten we eens studeren op en leren van de meest intieme relatie die wij aan zullen gaan in onze levens: de liefdesrelatie. Iedereen die in een nieuwe relatie zit – of zich nog de start van zijn of haar huidige relatie kan herinneren – weet dat bij uitstek in de liefde ons hart klopt vol verwachting: in een jonge relatie hebben we al een aantal bewijsstukken verzameld over onze geliefde, over wie hij of zij is, wat belangrijk is, waar ze heen wil in de toekomst, al die dingen. En juist in de liefde, de meest kwetsbare dimensie in ons leven, gaan we op zoek naar zekerheid en gaan we eigenschappen, doelen en toekomstvisies projecteren op die ander in de vorm van verwachtingen. Liefdesverdriet in welke vorm dan ook ontstaat als realiteit en verwachting niet meer matchen. Auw…

Ik leerde laatst iets heel moois hierover: ik kwam erachter door een gesprek te hebben met mijn partner over hoe ik tot mijn verwachting was gekomen en welke gevoel daar achter lag. We kwamen in no time uit de discussie-stand en gingen in vol contact een eerlijk gesprek aan. We hadden het niet meer over wat we verwachtten van elkaar en of dat terecht was, maar we hadden het over het gevoel van stress en druk die de verwachting met zich meenam en over de zorg om er niet aan te kunnen voldoen. En over de wens die eraan ten grondslag lag. Ruziën over of de verwachting wel of niet klopte bracht ons nergens. Echt luisteren naar hoe die ander bij die verwachting was gekomen bracht ons verder dan we hadden kunnen bedenken.

Wees nieuwsgierig naar het gevoel achter de verwachting.

Waar je naar op zoek bent in een gesprek met jouw stakeholder beïnvloedt sterk hoe jij luistert naar je publiek. Gesprekken over verwachtingen worden pas echt interessant als je luistert naar hoe iemand tot dat verwachtingspatroon is gekomen. Ga op zoek naar de laag erachter en vraag niet alleen naar wat de verwachtingen zijn, maar vooral naar hoe die stand zijn gekomen en welke zorgen en dromen daaraan ten grondslag liggen. Neem een stap terug om twee stappen vooruit te zetten.

Zo kan je echt levelen met je stakeholder en allebei een positief gevoel overhouden aan jullie gesprek over iets precairs als ‘verwachtingen’: je hebt hebt elkaar echt begrepen en je ziet nu beiden dezelfde toekomst voor je.